یادداشت بنده در مورد تب و تاب نرخ ارز که در روزنامه صمت 12 اسفند به چاپ رسید




این روزها که تب‌وتاب خرید ارز بین عموم مردم بسیار بالا رفته، می‌توان درک کرد این شوک ارزی، یک بازی دو سر باخت است. سیاست‌های مالی دولت برای تثبیت نرخ ارز هم در بیشتر مواقع در بلندمدت با شکست روبه‌رو شده و باعث شوک به مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان شده است.

در چند سال گذشته این سیاست‌ها به‌گونه‌ای رقم خورده که دولتمردان اقتصادی تصور می‌کنند ارزش ریال باید به واسطه تثبیت نرخ ارز حفظ شود؛ در حالی که این نظریه تاحدودی شکست‌خورده است. بررسی تأثیر نوسان‌های نرخ ارز بر تعدادی از صنایع بورسی نشان می‌دهد در صنعت قطعه‌سازی و خودرو حدود ۴۰ تا ۷۰ درصد مواد اولیه مورد نیاز قطعه‌سازها از طریق واردات تأمین می‌شوند؛ بنابراین به‌طور طبیعی اگر نرخ ارز افزایش یابد، نرخ قطعات خودرو و همچنین خودرو نیز افزایش خواهد یافت. با توجه به اینکه نرخ ارز به‌عنوان مرجع نرخ‌گذاری خودرو از ۳۲۰۰ به ۳۵۰۰ تومان افزایش پیدا کرده به احتمال باید سال آینده شاهد افزایش نرخ خودرو باشیم. به نظر می‌رسد نمادهای این صنعت مانند ختوقا، خرینگ و... رشد مناسبی را تجربه کنند. در صنعت پتروشیمی، برخی شرکت‌های تولیدکننده از نظر نوع داد و ستد و نقل و انتقال حواله‌های ارزی خود، درآمد حاصل از فروش محصولات صادراتی خود را بر مبنای برابری نرخ ارز (دلار، یورو و...) با ریال در بازار آزاد، شناسایی و وصول می‌کنند که از این بابت با تعدیل مثبت درآمد پیش‌بینی شده روبه‌رو هستند. به نظر می‌رسد تثبیت نرخ ارز امری دشوار در اقتصاد کلان به شمار می‌رود و در بیشتر موارد افزایش یا کاهش نرخ ارز تأثیر کوتاه‌مدت و بلندمدت خود را بر صنایع گوناگون به شکل‌های متفاوت خواهد گذاشت.